Gemi ve Yat Kabloları

Halil İbrahim ARIK

Gemilerde iletişim, aydınlatma vd. elektrik gerektiren her alanda kablolar kullanılır. Gemi ve yatlarda kullanılan bu kablolar, zor deniz ve hava şartlarına dayanıklı üretilirler. Çarpma ve ezilmeye dayanıklı, petro kimyasal ürünlerden etkilenmeyen ve güneşe dayanıklı kablolardır. Gemi ve yat kablolarının yağ, gaz, tuz, yüksek nem gibi nedenlerle korozyona uğrama ihtimali çok yüksektir.

Gemi ve yat kablolarında fiziksel hafiflik ve yüksek verimlilik aranır. Dar alanlarda kullanıldıkları için yüksek esneklik istenir. Genellikle halojensiz, alev geciktiricili ve kendiliğinden sönme özelliği aranır. İletken tellerin hafif ve farklı uluslararası onaylara uyumu istenir. Müşteri özel gereksinimleri ve gemi inşasında kullanılan standart kablolar yetmeyince özel üretimler de yapılır.

Gemi ve yat kabloları, birçok deniz taşıtlarında kullanıma uygun üretilir. Tersane, marina ve limanlarda kullanılır.

Çeşitleri;

Kontrol kabloları
Güç kabloları
Bilgi iletişim kabloları
Enstrümantasyon kabloları gibi.

İletken: Deniz kablolarının iletkenleri mükemmel kurulum ve ekonomik çözümler için, küçük ölçü ve yüksek esneklikte örgülü tavlı bakırlardır. Deniz kabloları için maksimum iletken sıcaklığı IEC 60092-351 standardında 90˚C belirlenmiştir.

İzolasyon: Temel izolasyon malzemesi için genellikle XLPE (Çapraz bağlı polietilen) kullanılır. Müşteri isteğine göre HEPR ve PVC kullanılabilir. Isı dayanımı sayesinde deformasyon ve kimyasal dayanımlıdır.

Dış Kılıf Malzemesi: Dış kılıf genellikle halojensiz ve alev geciktiricili termoplastikten (HFFR, alev geciktirici ve yağ dayanımlı PVC) yapılır. Yangınlarda dış kılıf, emisyon azaltıcı ve korozif gaz salınımı önleyici etki etmelidir.

Farklı kullanım ve özel üretimlerde, zırhlı, ekranlı ve örgülü yapılı kablolar mevcuttur.

Kullanım alanı ve cinsine göre gemi kabloları; IEC 60092- 350/375-376/353 standartları doğrultusunda üretilir.

IEC 60092- 350: Elektrik tesisleri -Gemilerde – Bölüm 350: Gemilerde ve kıyıdan uzak uygulamalar için güç, kontrol ve ölçü kablolarının genel yapılışı ve deney metotları standardı.
EC 60092-353: Elektrik tesisleri – Gemilerde- Bölüm 353: 1 – 3 kV voltaj aralığında güç kabloları.
IEC 60092-375: Elektrik tesisleri – Gemilerde- Bölüm 375: Gemi telekomünikasyon ve radyo frekans kabloları. Genel enstrümantasyon, kontrol ve iletişim kabloları.
TS IEC 60092-376: Elektrik tesisleri – Gemilerde- Bölüm 376: Kontrol ve ölçme devreleri için kablolar standardı.

Kalite kontrolleri IEC 60092-300 serisindeki test prosedürlerine göre yapılır. Temel test metotları IEC 60331-21, IEC 60331-1 veya IEC 60331-2 de uygulanır.

Uluslararası alanda kullanım için özel denizcilik kurumlarından onay alınmalıdır. Aşağıdaki sertifikalar, 2M Kablo’nun ürettiği kabloların uluslararası alanda kullanımını sağlıyor.

ABS (AmericanBureau of Shipping),
RINA (İtalyan Loydu )
Türk Loydu sertifikası

ABS (American Bureau of Shipping), RINA (İtalyan Loydu) ve Türk Loydu sertifikalı kablolar gemi yapımında enstrümantasyon, bilgi ve güç kabloları olarak kullanılmaktadır.

Genel tercih edilen yangına dayanıklı, ekranlı, halojensiz kablolar gemi yapım ve onarımlarında kullanılmaktadır. Deniz üzerindeki her ortamda; kontrol elemanları, elektronik cihazlar, haberleşme cihazları, kontrol devreleri, akü veya güç iletimi gereken yerlerde ve aydınlatmada kullanılmak üzere çeşitli yapılarda kablolar üretilmektedir. Bu kablolar kuru, ıslak, yağlı ve tüm deniz ortamlarında kullanılabilir.

Ekranlı tipler haberleşme cihazları, radyo ve elektrik cihazlarının bulunduğu yerlerde kullanılabilir. Kablo ekranları, dış gürültü ve sinyallere karşı koruyucudur, daha net veri alışverişi sağlar.

PVC ve halojensiz kablo tipleri mevcuttur. HFFR kılıflı kablolar, alev geciktirici malzeme sayesinde yangın anında zehirli gaz çıkarmaz ve alevin yayılmasını önler.

Halojensiz ve yangın geciktirici kablolar, güvenlik, alarm vd. kritik sistemlerde kullanılır. Yangın anında alev bariyeri sayesinde 180 dakika önemli cihazları çalıştırır.

Kullanım alanı ve istenilen özelliklere göre geniş bir üretim yelpazesinde gemi ve yat kabloları çeşitli isimlerde üretilmektedir. Örnekleri: